Pozitif psikolojinin temel taşlarından biri olan PERMA modeli, mutluluğu ve tatmini artırmak için geliştirilmiş bir çerçevedir. İnsan yaşamının anlamını ve değerini keşfetmek için kullanılan bu model, Martin Seligman tarafından öne sürülmüştür.
PERMA, beş temel mutluluk unsurunun baş harflerinden oluşan bir akronimdir:
Pozitif Duygular (Positive Emotions): Mutluluk, sevinç, minnettarlık, huzur gibi olumlu duyguları deneyimlemek. Sevdiklerinizle vakit geçirmek, hobilerinize zaman ayırmak, doğada yürüyüş yapmak gibi sizi mutlu eden aktivitelere katılmak.
Katılım (Engagement): Sevdiğiniz ve sizi motive eden aktivitelere aktif olarak katılmak. Bir spora başlamak, yeni bir dil öğrenmek, bir projeye gönüllü olarak katılmak gibi sizi motive eden ve ilginizi çeken aktivitelere dahil olmak.
İlişkiler (Relationships): Aile, arkadaşlar, romantik partnerler gibi sevdiklerinizle güçlü ve anlamlı ilişkiler kurmak. Ailenizle ve arkadaşlarınızla düzenli olarak iletişim kurmak, sevdiklerinizle kaliteli zaman geçirmek, yeni insanlarla tanışmak ve sosyalleşmek.
Anlam (Meaning): Yaşamınızda size ilham veren ve bir amaç duygusu veren bir şey bulmak. Hayallerinizi ve hedeflerinizi belirlemek, size ilham veren bir amaç bulmak, topluma katkıda bulunmak.
Başarı (Accomplishment): Hedeflerinize ulaşmak ve kendinizi geliştirmek için çabalamak. Küçük ve büyük hedefler koymak, bu hedeflere ulaşmak için çabalamak, kendinizi geliştirmek için yeni şeyler öğrenmek.
PERMA'nın Katkı Sağladığı Konular:
İş Dünyası: Liderlik, çalışan motivasyonu, iş tatmini, stres yönetimi
Eğitim: Akademik başarı, öğrenme motivasyonu, öğrenci refahı
Sağlık ve Wellbeing: Duygusal ve fiziksel sağlık, stres yönetimi, yaşam kalitesi
PERMA Modelinin Etkin Kullanımı:
Bileşenleri Değerlendirin: Her bir PERMA bileşenini (Pozitif Duygular, Katılım, İlişkiler, Anlam ve Başarı) değerlendirin ve kendi yaşamınızda bu bileşenlerin ne kadar mevcut olduğunu gözden geçirin.
Hedef Belirleyin: Eksik olan veya geliştirilmesi gereken alanları belirleyerek spesifik hedefler belirleyin. Örneğin, daha sağlam ilişkiler kurmak veya anlam dolu aktivitelere daha fazla zaman ayırmak gibi.
Uygulamaları Entegre Edin: Günlük hayatınıza PERMA bileşenlerini artırmaya yönelik uygulamaları entegre edin. Örneğin, günlük bir şükran günlüğü tutmak, sevdiğiniz aktivitelere düzenli olarak zaman ayırmak veya sevdiklerinizle kaliteli zaman geçirmek gibi.
PERMA modelini bir Havayolu Pilotu için şöyle örneklendirebiliriz.
Pozitif Duygular (Positive Emotions): Bir pilot, her uçuş öncesinde ve sırasında pozitif duyguları teşvik etmek için çeşitli stratejiler kullanabilir. Örneğin, güne bir günlük rutin yoga veya meditasyon oturumuyla başlayarak stresi azaltabilir ve iyimser bir zihinle uçuşa başlayabilir. Ayrıca, mürettebatla ve yolcularla olumlu etkileşimlerde bulunarak mutluluk ve şükran duygularını artırabilir.
Katılım (Engagement): Uçuş sırasında, pilotun tamamen odaklanması ve meydan okuyucu bir görevle bağlanması önemlidir. Uçuş planını incelemek, hava durumu koşullarını değerlendirmek ve mürettebatla etkili iletişim kurmak gibi aktiviteler, pilotun dikkatini uçuşa odaklamasına yardımcı olur. Bu şekilde, pilot uçuş sırasında tamamen odaklanmış ve bağlı hisseder.
İlişkiler (Relationships): Bir pilot, mürettebat ve diğer havayolu personeli ile güçlü, destekleyici ilişkiler kurmalıdır. İyi iletişim ve takım çalışması, uçuş emniyetini sağlamak için kritik öneme sahiptir. Pilot, mürettebat üyeleriyle empati kurarak onların endişelerini dinlemeli ve işbirliği içinde çözümler bulmalıdır.
Anlam (Meaning): Havacılık sektöründe çalışan bir pilot için, uçuşlardaki amacın ve sorumluluğun farkında olmak önemlidir. Uçuş emniyetini sağlamak, yolcuların güvenliğini sağlamak ve hedefe güvenli bir şekilde ulaşmak gibi büyük amaçlar, kaptan pilota anlam ve motivasyon sağlar.
Başarı (Accomplishment): Pilot, her uçuşta belirlenen hedeflere ulaşmayı amaçlar. Uçuş planını başarıyla uygulamak, emniyetli inişler yapmak ve yolcuları hedef noktaya güvenle ulaştırmak gibi başarılar, pilotun kendine olan güvenini artırır ve kişisel tatmin sağlar.
PERMA modeli, bir Havayolu Kaptan Pilotu için mutluluğu ve tatmin edici bir yaşamı artırmak için kapsamlı bir çerçeve sunar. Bu beş bileşeni dengede tutmak, pilotun genel refahını ve iş performansını artırabilir.
PERMA modeli, mutluluğu ve tatmini sadece olumlu duygularla değil, aynı zamanda bağlantılar kurmak, anlam bulmak ve başarı elde etmek gibi daha derin unsurlarla ilişkilendirildiği bir çerçeve sunar. Bu modeli doğru şekilde uygulayarak, daha tatmin edici bir yaşam sürdürme ve genel refahı artırma konusunda adımlar atabilirsiniz.