McKinsey & Company, 2018 yılında Duygusal Zeka (DZ) becerilerine olan ihtiyacın 2030'a kadar bilişsel becerilerin talebini geçeceğini açıkladı. Aynı zamanda, 2021'de Dünya Ekonomik Forumu, şirketlerin işyerinde iyilik hali konusuna öncelik vermesi gerektiğini belirtti. Duygusal zeka konusunda eksik olan birçok insan, stresle ilgili sorunları yönetirken zorluklarla karşılaşabilir, bu da genel iyi oluşlarını olumsuz etkileyebilir. Bu gerçeği destekleyen farklı çalışmalar, stres ile duygusal zeka arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. Stres altındaki bireyler, duygusal zeka düzeyleri düşük olabilir ve stresin fiziksel ve zihinsel sağlık üzerindeki negatif etkilerini en aza indirmek için gerekli olan olumlu yöntemleri benimseyemezler. Stresle etkili bir şekilde başa çıkmak, genellikle yüksek DZ'de bulunan başa çıkma stratejilerini kullanmayı içerir; bu stratejiler önemli davranışsal kalıplar geliştirir ve bu tür durumlarda oldukça olumlu sonuçlar doğurabilir. Goleman'a göre Duygusal Zeka, "duyguları algılama, kullanma, anlama, yönetme ve işleme yeteneği"dir. O, Duygusal Zeka'nın başarılı olmak için, hem işyerinde hem de dışında, duygusal öz farkındalık ve sağlıklı bir stres tepkisi ile doğrudan ilişkili olması nedeniyle IQ kadar önemli olduğunu savunur.
Pozitif psikolojinin ve son 20 yılda ne kadar büyüdüğünün farkına varılmasıyla, pozitif özelliklere (güçlü yönler), olumlu duygulara odaklanma ve bunların iyi oluşa katkısı gibi alanlara artan vurgu yapılmıştır. Son araştırmalar, duygusal zeka ile pozitif iyi oluş arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. Özellikle, duygusal zeka, özsaygı, yaşam doyumu ve öz kabul gibi önemli psikolojik bileşenleri olumlu yönde etkileyebilir. Bu, duygusal zekanın artırılması için duygusal zekanın geliştirilmesinin önemini vurgular. Duygusal zekanın duygusal iyi oluşla ilişkilendirildiğine dair deneysel kanıt, daha yüksek duygusal zekanın daha az depresyonla ilişkilendirildiğini, daha büyük bir iyimserlik ve daha yüksek yaşam doyumu ile ilişkilendirildiğini gösteren araştırmalardan gelmektedir.
İyi oluş ve duygusal zeka, başarılı bir organizasyon oluşturmanın parçalarından biridir, ancak her şeyi bir arada tutan şey empatidir. Empati, başkalarının ne hissettiğini anlamanıza ve sizi bir eyleme yönlendirebilecek bir etkendir. Birçok zeki insan, başka bir kişinin ayakkabısına girmek ve hislerini anlamak konusunda iyidir, ancak empati, sadece başkalarının ne hissettiğini tanımakla sınırlı değildir: aynı zamanda bu duygulara nasıl tepki verdiğinizle de ilgilidir.
İşyerinde empati, insanların meslektaşları, yöneticileri ve liderlik arasındaki farklı dinamikleri anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, insanların kimin gücü elinde tuttuğunu ve bu ilişkiden kaynaklanan davranışları, hisleri ve etkileşimleri nasıl etkilediğini tanımalarına yardımcı olur. Empati, sağlıklı ve üretken çalışma ilişkilerinde önemli bir rol oynar. Meslektaşlarımızla empati yapmayı öğrenerek, sadece herkes için daha iyi bir çalışma ortamı yaratabiliriz, aynı zamanda daha anlamlı ilişkiler geliştirebiliriz. Artan empati ile birlikte, kendi duygularımızı daha iyi anlama ve anlama yetimiz artar. Kendi etkileşimlerimizin çevremizdeki insanları nasıl etkilediğinin daha farkında oluruz. İşyerinde empati geliştirmek karmaşık gibi görünebilir, ancak bazen basit adımlar, organizasyon kültürünü değiştirmede en büyük etkiyi yapar. Bireyleri ve takımları yükseltmek ve duyguların daha güçlü topluluklar oluşturduğunu, daha fazla güven oluşturduğunu ve insanların kendilerini önemsendiklerini hissettiklerini fark etmek, çalışanları duygusal olarak dinlemek ve onlara anlayışla yaklaşmak, takdir sunmak, bağlantı sağlamak ve topluluk oluşturmak yoluyla hemen uygulanabilecek stratejileri yöneticilere sunar. Çevre sürekli belirsiz hissettiği için, çalışanların yanıt vermesi daha da önemlidir.
Ryff'in Psikolojik İyi Oluş Modeli ve Duygusal Zekâ
Ryff'in psikolojik iyi oluş modeli ve duygusal zeka arasındaki ilişki oldukça derindir. Her ikisi de bireylerin genel iyi oluşunu ve mutluluğunu anlamak için önemli kavramlardır. İşte bu iki kavram arasındaki ilişkileri inceleyen birkaç nokta:
Özerklik ve Duygusal Zeka: Duygusal zeka, duygularını anlama, yönetme ve başkalarının duygularını anlama yeteneğini içerir. Özerklik ise kendi değerlerimize uygun kararlar verebilme ve kendi yaşamımızı yönlendirme yeteneğidir. Duygusal zeka, özerkliği artırarak bireyin kendi duygusal durumlarını anlamasına ve bu durumları yönetmesine yardımcı olabilir.
Kendini Kabul ve Duygusal Zeka: Duygusal zeka, kendine yönelik farkındalığı artırabilir. Kendini kabul, kendi duygusal durumlarımızı ve düşüncelerimizi kabul etme sürecidir. Duygusal zeka, kişinin duygularını kabul etmesine ve bu duyguları anlamasına yardımcı olarak kendini kabul sürecini kolaylaştırabilir.
Çevresel Hakimiyet ve Duygusal Zeka: Çevresel hakimiyet, çevremizdeki olayları ve ilişkileri kontrol etme yeteneğimizi ifade eder. Duygusal zeka, etkili iletişim ve empati gibi becerileri içerir. Bu beceriler, çevresel hakimiyeti artırarak olumlu ilişkiler kurma ve çatışmaları yönetme yeteneğini güçlendirebilir.
Bireysel Gelişim ve Duygusal Zeka: Duygusal zeka, bireyin kendini geliştirmesine yardımcı olabilir. Kendi duygusal zeka becerilerini geliştirmek, kişisel ve mesleki gelişimi destekleyebilir. Duygusal zeka, öz farkındalığı artırarak bireyin güçlü ve zayıf yönlerini anlamasına yardımcı olabilir.
Yaşam Amacı ve Duygusal Zeka: Duygusal zeka, bireyin kendi duygusal ihtiyaçlarını ve değerlerini anlamasına yardımcı olabilir. Bu da kişinin yaşam amacını bulma ve bu amacı takip etme sürecini kolaylaştırabilir.
Diğerleriyle Olumlu İlişkiler ve Duygusal Zeka: Duygusal zeka, empati, sosyal beceriler ve etkili iletişim gibi unsurları içerir. Bu beceriler, diğerleriyle olumlu ilişkiler kurma yeteneğini artırabilir. İyi bir duygusal zeka, insanların duygularını anlamaya çalışırken empati kurmalarını ve sağlıklı ilişkiler geliştirmelerini destekleyebilir.
Dolayısıyla, duygusal zeka, Ryff'in psikolojik iyi oluş modelinin altı boyutuna olumlu bir şekilde katkıda bulunabilir. İyi bir duygusal zeka, bireylerin kendi duygularını anlaması, yönetmesi ve diğerleriyle sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olabilir, bu da genel psikolojik iyi oluşlarını artırabilir. Bu ilişki, bireylerin hem kendi içsel dünyalarını hem de dış dünyadaki ilişkilerini daha etkili bir şekilde yönetmelerine olanak tanır.